Opleidingsaanbod [fr]
Professionele opleidingen, universitaire cursussen of « Grandes Ecoles », het hoger onderwijs in Frankrijk biedt een grote keuze.
Universiteiten
Frankrijk heeft een lange universitaire traditie. Sommige France universiteiten zijn heel oud, zoals die van Parijs (1179), die van Toulouse (1229) en die van Montpellier (1289).
De Franse universiteiten bieden studies aan die vergelijkbaar zijn met de studies van de Belgische universiteiten: de basisopleidingen, technische of beroepsgerichte opleidingen. Ze bieden alle disciplines aan en bereiden de studenten voor op onderzoek of op het beroepsleven.
De universitaire opleidingen worden onderverdeeld in drie opeenvolgende fases, cycli genaamd:
Na drie jaar universitaire studie wordt de eerste cyclus afgesloten met het Bachelordiploma (Licence).
Aan het einde van de tweede cyclus behaalt de student een masterdiploma. De student heeft de mogelijkheid om te kiezen voor een professionele master (met een langdurige stage in het 2de jaar als voorbereiding op het beroepsleven) of een zogenaamde “onderzoeksmaster” (waarbij er in het 2de jaar een onderzoekspaper moet worden geschreven ter voorbereiding op een doctoraatsopleiding).
De derde cyclus wordt gewijd aan onderzoek en wordt beëindigd met een doctoraat die men verkrijgt na het schrijven van een scriptie. Dit doctoraat (doctorate degree -Ph D) wordt na een masteropleiding in drie jaar voorbereid. De studenten die geïnteresseerd zijn in een doctoraat hebben de mogelijkheid een bipromotie te halen waarna men een dubbele doctorstitel behaalt.
Voor meer informatie kunt u de fiches van Campus France over diploma’s, studiedomeinen, het Franse hoger onderwijs en de universiteiten raadplegen.
“Grandes Ecoles”
Naast de universiteiten, bestaat er nog een andere vorm van academisch onderwijs: de zogenaamde “Grandes Ecoles”. Deze “Grandes Ecoles” zijn echte elitescholen en genieten veel aanzien. Ze zijn niet verbonden aan de universiteiten en worden gekenmerkt door:
de zeer strenge selectie (numerus clausus), met voor elke instelling specifieke eisen;
een door de staat erkende onderwijsinstelling en door de staat erkende diploma’s;
kleinschalig: 300 à 4000 studenten per instelling;
een langdurige, polyvalente en allround-opleiding van 5 tot 6 jaar na het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs;
een zeer divers docententeam dat bestaat uit vaste docenten, gasthoogleraren en externe sprekers (kaderleden uit het bedrijfsleven, ervaren vakmensen);
moderne pedagogische methodes en materiaal (werk in kleine groepjes, casestudy, projecten, mentoraat etc.);
een zeer nauwe samenwerking met het bedrijfsleven: voor de opleiding, het onderzoek, vernieuwing en exploitatie van nieuwe producten;
een internationale omgeving. De opleiding bevat eveneens het leren van vreemde talen met meerdere stages in het buitenland. Veel Grandes Ecoles hebben overeenkomsten gesloten met buitenlandse universiteiten, zodat het mogelijk is om aan het einde van de studie twee diploma’s te behalen op Europees en internationaal niveau.
Veel bekende Franse persoonlijkheden uit de politiek, het bedrijfsleven of intellectuelen hebben hun studie gevolgd aan een Grande Ecole. De voormalige France presidenten Valery Giscard d’Estaing, François Mitterrand, Jacques Chirac en François Hollande zijn oud-leerlingen van de ENA, net zoals de CEO van KLM-Air France, Jean Cyril Spinetta. Louis Pasteur, J.P. Sartre, Simone de Beauvoir, Pierre Bourdieu, J. Derrida, Michel Foucault, Laurent Fabius en Alain Juppé zijn oud-leerlingen van de ENS. Carlos Ghosn (CEO van Renault) en Jean-Martin Folz (CEO van Peugeot) hebben een ingenieursopleiding gevolgd aan de Ecole Polytechnique.
Meer informatie over de universiteiten en “Grandes Ecoles”.
Managementscholen
Scholen en opleidingen die tot de beste ter wereld behoren
De handels- en managementscholen worden geleid door de Kamer van Koophandel en Industrie of werden opgericht door de privésector, er zijn er ongeveer 230 in Frankrijk. Ze bieden richtingen en opleidingen aan die aangepast zijn aan de evolutie van de economische wereld en aan nieuwe managementtheorieën.
De programma’s die aangeboden worden door de managementscholen voorzien één of meerdere verplichte stages in een bedrijf. Dit helpt de leerlingen om zich na hun studies te integreren in het beroepsleven. Tijdens stages die langer duren dan 2 maanden wordt er verplicht een vergoeding voorzien.
In het internationale klassement van masters in management (2013) van de Financial Times is Frankrijk het meest voorkomende land met 7 scholen in de top 20 en het HEC Paris wordt beschouwd als de beste instelling ter wereld voor de opleiding van kaderleden.
De scholen bieden de unieke kans aan buitenlandse studenten om toegang te hebben tot de Europese markt doordat de opleidingen open staan voor de hele wereld en internationale uitwisselingen er zeer belangrijk zijn.
De uitgereikte diploma’s zijn nationaal en worden gecontroleerd door de Staat. Ze zijn in overeenstemming met de hoogste standaards ter wereld.
De studiekosten voor deze instellingen kunnen oplopen tot 26 000 euro per jaar maar de grote meerderheid van de instellingen vraagt een inschrijvingsbedrag van 4 000 tot 10 000 euro per jaar.
De managementscholen rekruteren verscheidene internationale studenten, hetzij op basis van diploma’s, hetzij door middel van een competitief examen. Gewoonlijk na 3 jaar behaalt een student zijn diploma aan de instelling. Na deze studies kan nog een specialisatiediploma behaald worden zoals de MBA ’s of gespecialiseerde masters op hoog niveau.
De managementscholen worden gegroepeerd onder de Conférence des Grandes Ecoles (CGE).
Aan de universiteit: de Instituts d’administration des entreprises (IAE)
Een IAE is een managementschool binnen een universiteit. Er zijn zo’n dertigtal IAE’s in Frankrijk. De opleidingen die aangeboden worden, bieden alles aan op het gebied van management (marketing, finance, HR, etc.). Deze studies behoren tot de professionele bachelors, maar er kunnen ook andere nationale diploma’s verkregen worden op bachelor-, master- of doctoraatsniveau. Elke instelling heeft zijn specialiteiten en specifieke expertisedomeinen.
Kunst- en architectuurscholen
Kunst en architectuur nemen een belangrijke plaats in in het hoger onderwijs in Frankrijk.
Kunstscholen
In Frankrijk zijn de kunstscholen of de toegepaste kunstscholen publieke instellingen van een zeer hoog niveau die nationale diploma’s uitreiken na een studie van 3 of 5 jaar.
Er zijn ook privéscholen of scholen die afhankelijk zijn van de Kamer van koophandel die dan hun eigen diploma’s uitreiken. Al deze scholen passen selectieve toegangsvoorwaarden toe. Zo moeten kandidaat-studenten een dossier voorleggen, deelnemen aan een examen of op gesprek gaan.
Het netwerk CampusArt
Le site internet www.campusart.org donne accès (sous certaines conditions) à des formations de niveaux Licence, Master 1 et Master 2, proposées par un réseau d’établissements animé par Campus France.
De website www.campusart.org geeft (onder bepaalde voorwaarden) toegang tot opleidingen op bachelorniveau of op masterniveau 1 of masterniveau 2. Deze opleidingen worden aangeboden door een netwerk van instellingen geleid door Campus France.
De site biedt ten eerste algemene informatie over de kunststudies in Frankrijk en helpt u de keuze te maken tussen een kunsthogeschool of een hogeschool voor toegepaste kunsten, tussen een publieke school of een privéschool of zelfs een universiteit.
Het artistieke domein dat het meest benadrukt wordt, is de creatie (het “MAKEN” van kunst, toegepaste kunst, design, visuele communicatie, en ook mode, binnenhuisarchitectuur etc.). Dit domein wordt aangeboden op kunsthogescholen. Er bestaan echter ook enkele universitaire opleidingen over de THEORIE van kunst en over het MANAGEMENT van kunst (voor uitleg zie de website).
De keuze voor een bepaalde opleiding verloopt via een snelle en interactieve online-kandidatenprocedure . Op die manier kunnen kandidaat-studenten meerdere dossiers indienen voor het gehele netwerk.
Eind april mogen de kandidaat-studenten een antwoord verwachten (aandacht: de kandidaturen worden eind februari afgesloten). Zij hebben dan nog voldoende tijd om een beurs en een visum aan te vragen en hun verblijf voor te bereiden.
Deze service is volledig gratis tot de kandidaat zelf beslist om een opleidingsaanbod te aanvaarden. De kandidaat die een voorinschrijving ontvangt, dient dan een bedrag van € 300 te betalen om zijn kandidatuur te bevestigen.
Deze online-kandidatenprocedure is overal ter wereld beschikbaar. Tegenwoordig moet in de landen waar er gebruik wordt gemaakt van een verplichte online-procedure, een tweede elektronisch dossier worden aangemaakt om een studentenvisum, indien nodig, te kunnen verkrijgen.
Architectuurscholen
De studies voor architectuur behoren tot de Europese regeling voor de harmonisatie van diploma’s (bachelor, master, doctoraat):
een eerste cyclus van 3 jaar leidt tot het diploma van architectuur en staat gelijk aan een bachelordiploma;
een tweede cyclus van 2 jaar leidt tot het Staatsdiploma voor architectuur en staat gelijk aan een masterdiploma;
een derde cyclus van 3 jaar leidt tot een doctoraat in de architectuur en staat gelijk aan de graad van doctor.
De 20 nationale architectuurscholen die behoren tot het ministerie van Cultuur, geven, na het 6de studiejaar, specialisatie- en verdiepingsdiploma’s in architectuur, alsook het recht om het beroep op zelfstandige basis uit te voeren (HMONP).
Niet-Europese studenten die zich willen inschrijven aan een architectuurschool, moeten een speciale procedure volgen. Voor meer informatie, klik op deze link.
De kandidaturen moeten ingediend worden bij de Franse ambassade in België bij de Dienst Culturele Actie en Samenwerking (SCAC). Voor meer informatie over de administratieve stappen en om een afspraak te maken, kunt u contact opnemen met Victorine Hugot : victorine.hugot@diplomatie.gouv.fr
Ingenieursscholen
Degelijke wetenschappelijke opleidingen en praktijkopleidingen in samenwerking met de bedrijfswereld.
Frankrijk staat ook bekend om haar excellente ingenieursopleidingen.
De Franse ingenieursopleidingen combineren een zeer degelijke theoretische opleiding in wetenschappelijke domeinen met een praktische ervaring in het beroepsleven. De instellingen hebben een sterke band met de bedrijfswereld, wat een grote meerwaarde biedt op pedagogisch en professioneel vlak.
In Frankrijk zijn er meer dan 250 ingenieursscholen. De meeste ingenieursscholen zijn publieke instellingen, maar er zijn ook een aantal privé-instellingen. Deze instellingen ondergaan systematisch de controle van de Commission des Titres d’Ingénieurs (CTI) die het uitgereikte diploma goedkeurt. Zij behoren tot twee conferenties: de Conférence des Directeurs des Ecoles Françaises d’Ingénieurs (CDEFI) en de Conférence des Grandes Ecoles (CGE).
Samen dekken ze alle wetenschappelijke ingenieursdomeinen af. Sommige opleidingen zijn “algemeen” met een specialisatie tijdens het laatste jaar, andere zijn gespecialiseerd in een exact domein: ze kunnen vergeleken worden met departementen in buitenlandse universiteiten.
Om tot de ingenieursopleiding toegelaten te worden, wordt er een selectie gemaakt op basis van een dossier, van testen of van een examen.
Ingenieursscholen en onderzoek
Sommige ingenieursscholen bieden onderzoekscycli aan in hun doctoraatscholen en maken het mogelijk om de studies verder te zetten totdat een doctoraat in ingenieurswetenschappen behaald wordt. Deze opleidingen worden voorzien in de laboratoria van ingenieursscholen, meestal in samenwerking met universiteiten en industriële structuren van hoog niveau. Sommige scholen reiken een eigen doctoraatsdiploma uit.
Campus France stelt het programma n+i voor:
Het netwerk “n+i” is een consortium dat meer dan 70 Franse ingenieursscholen verenigt. Het richt zich op studenten of jonge buitenlandse ingenieurs die minstens in het bezit zijn van een diploma op bachelorniveau.
een sterke wetenschappelijke en technologische inhoud;
een opleiding Sociale en Humane wetenschappen (master “n+”);
managementlessen;
het leren van vreemde talen (Frans, Engels verplicht en de mogelijkheid om de praktijk verder te zetten in de moedertaal);
de rol die de bedrijven spelen tijdens de opleiding van de studenten, draagt bij tot de voorbereiding van de “n+i”-ingenieurs door hen bloot te stellen aan de echte eisen van hun beroep. Dit kan door middel van stages of door dit direct te verwerken in hun projecten.
Het hoger beroepsonderwijs
Er wordt een grote verscheidenheid aan cursussen aangeboden met korte en lange cycli. Bovendien zijn er verschillende mogelijkheden om van de ene cursus over te schakelen naar de andere.
De korte opleidingen duren over het algemeen twee of drie jaar en betreffen vooral de dienst-, industrie- en handelssector. De studies worden onderwezen aan pluridisciplinaire instellingen die aan de universiteiten verbonden zijn (Les Instituts Universitaires de Technologie - IUT) of aan gespecialiseerde scholen.
De opleidingen omvat altijd een stage bij een bedrijf en bieden een echt perspectief op de arbeidsmarkt. Om toegang te verkrijgen tot de opleidingen van korte duur dient men zich vaak aan een strenge selectieprocedure te onderwerpen.
Onder de korte opleidingen die in Frankrijk worden aangeboden, verdient de studierichting Technicien Supérieur speciale aandacht. Aan het einde van deze BTS-opleidingen krijgen de geslaagde studenten het diploma Brevet de Technicien Supérieur (BTS). Met dit diploma kan de student vervolgens kiezen uit 100 gespecialiseerde studies die de student direct voorbereiden op zijn intrede in het beroepsleven. De opleidingen zijn met name erg populair in de volgende sectoren: hotellerie, industrie, kunstnijverheid, handel en landbouw.
Deze korte opleidingen kunnen met één of twee jaar verlengd worden. Tijdens dit extra jaar of deze extra jaren kunnen de studenten een specialisatie (professionele bachelor) volgen of een voorbereidingsprogramma volgen om door te stromen naar een opleiding van lange duur.
Meer informatie over het Brevet de Technicien Supérieur (BTS) en de Bachelor Universitaire de Technologie (BUT).
Afstandsonderwijs
Wat wordt er verstaan onder “thuisstudie”?
De lessen zijn op elk moment op internet beschikbaar. De planning wordt helemaal aan de student overgelaten en vraagt dus veel autonomie. Vragen kunnen worden gesteld via een forum, chat of tijdens bijeenkomsten met de andere studenten.
De opleidingen, aanvangscursussen of vervolgcursussen worden volledig op afstand gegeven. Voor de bijeenkomsten dienen de studenten zich echter te verplaatsen. Meer informatie kan men vinden op de websites van de opleidingen.
Diploma’s
Voor elk niveau bestaat er een opleidingen: beroepsdiploma’s, bachelor, master, doctoraat, maar tevens lessen om zich op toelatingsexamens (concours) voor te bereiden.
Indien de student een opleiding volgt aan het einde van dewelke een diploma wordt uitgereikt, dient de student in kwestie zich te verplaatsen om de examens af te leggen.
Onderwijsmiddelen
Het merendeel van deze opleidingen wordt online onderwezen. Studenten dienen dus over een computer te beschikken met een internetconnectie. Bovendien dient er op die computer bepaalde software te worden geïnstalleerd. De verschillende lessen kunnen worden gedownload.
Keuze van de opleiding
Meer informatie over de afstandsopleidingen
Frans leren
Verschillende Franse instellingen bieden programma’s aan om het Frans als vreemde taal (FLE) te leren en dit op verschillende niveaus.
Voor meer informatie over deze opleidingen: http://www.qualitefle.fr/
Meer informatie over zomercursussen en taalkampen: http://coursdete.campusfrance.org
Nationale diploma’s en getuigschriften
De TCF is de taaltoets Frans van het Franse ministerie van Onderwijs. Het gaat hier om een algemene toets, bestemd voor niet-Franstaligen. Het geeft aan iedereen de mogelijkheid om voor professionele of persoonlijke doeleinden op een makkelijke, betrouwbare en snelle manier zijn/haar kennis van de Franse taal officieel te laten valideren. Het slagen voor de toets geeft geen recht op een diploma, maar wel op een getuigschrift van het bereikte niveau. De resultaten die bij de toets TCF zijn behaald, kunnen worden gebruikt om direct toegelaten te worden tot het DELF 2nd degré of het DALF.
De diploma’s DELF en DALF worden door het ministerie van Onderwijs uitgereikt. Het zijn officiële verklaringen van het bereikte niveau (kennis en spreekvaardigheid) in de Franse taal. Het DALF geeft aan dat men in staat is de colleges op een Franse of Franstalige universiteit bij te wonen. Dit diploma geeft een vrijstelling voor de taaltest die moet worden afgelegd bij alle Franse universiteiten voor men zich mag inschrijven. Er bestaan 4 verschillende DELF-diploma’s, in overeenstemming met de 4 niveaus van het Europees Referentiekader voor Talen
In België is de Alliance française de Bruxelles-Europe bevoegd voor de overhandiging van certificaten inzake de kennis van het Frans.
Meer informatie over de Franse examens en lessen:
In Brussel: https://www.alliancefr.be/fr/
In Gent: https://af-ovl.be/fr/
In Antwerpen: https://www.facebook.com/alliancefrancaiseanvers
Doctoraatsopleidingen
Student, promovendus, doctor, bent u geïnteresseerd in een postdoctorale studie?
Het Gilde van Promovendi (Guilde des Doctorants) is een vereniging (Wet van 1901) die zich inzet voor het online toegankelijk maken van informatie over en hulpmiddelen voor postdoctorale opleidingen.
Het Verbond van Onderzoeksstudenten (Confédération des Etudiants Chercheurs - CEC) vertegenwoordigt promovendi en jonge onderzoekers op nationaal niveau en oefent veel invloed uit bij nationale kwesties over onderzoek, hoger onderwijs en postdoctorale opleidingen.
De lokale verenigingen zijn de belangrijkste leden van het Verbond van Onderzoeksstudenten. Zij bepalen de prioriteiten en nemen actief deel aan de beslissingen van het Verbond.
De Nationale Vereniging voor Doctoren (Association Nationale des Docteurs) is publiek gekend sinds 1975 en biedt doctoren sinds 1992 verscheidene activiteiten en diensten aan, met het doel de invloed van de doctorsgraad op alle terreinen van de samenleving te verbeteren.
Campus France: deze site voor buitenlandse studenten bevat veel informatie over de opleidingen van het Franse hoger onderwijs.
De Bernard Gregoryvereniging – ABG L’intelli’agence helpt afgestudeerden met een doctorsgraad een baan te vinden.
Voor meer informatie over de postdoctorale opleidingen in Frankrijk, kunt u ook de fiches van Campus France per studierichting en de fiches die gewijd zijn aan onderzoek in Frankrijk raadplegen.
Programs taught in English
Frankrijk is de eerste, niet-Engelstalige bestemming van buitenlandse studenten. Het land beschikt over een groot aanbod van opleidingen die in het Engels worden onderwezen. Zo is het niet nodig om Frans te kunnen spreken om in Frankrijk te studeren. Toch kunnen studenten tijdens hun verblijf in Frankrijk hun kennis van het Frans verbeteren, wat een aanzienlijk troef kan zijn voor een internationale carrière. De Franstalige wereld, die meer dan 75 landen omvat, opent zijn deuren voor u.
De catalogus van Campus France van hoger onderwijsopleidingen die in het Engels gegeven worden, bestaat uit bijna 700 opleidingen die toegankelijk zijn voor Engelstalige studenten.